سیستم عامل Symbian

مقدمه ای بر سیستم عامل Symbian
در ابتدا تلفن های همراه دارای ساختار پیچیده ای نبودند. سخت افزار محدود نیاز به نرم افزارهای پیچیده نداشت، تا اینکه شرکتهای مطرح ساخت گوشی های تلفن همراه نسل های دوم و سوم گوشی های خود را عرضه کردند.

این گوشی ها دارای امکانات سخت افزاری بیشتری بودند که شامل سی پی یو ، رم میباشند و تقریبا به صورت یک کامپیوتر کوچک طراحی شدند. در این زمان بود که این شرکتها به اهمیت نرم افزار در این گوشی های پی برده و رقابت نرم افزاری در کنار رقابت سخت افزاری شروع شد. مایکروسافت یکی از شرکتهایی بود که قبلا روی سیستم عامل کامپیوتر های جیبی خود کار کرده بود و Windows CE را به همین منظور طراحی کرده بود. این ویندوز قابلیت این را داشت که روی موبایل ها نیز نصب شود. بعد از رسمیت یافتن موبایل های نسل جدید شرکت های مطرح در این صنعت که به مشکلات بی شمار Windows CE پی برده بودند و نمیخواستند نرم افزار این صنعت را در انحصار یک شرکت نگه دارند با همکاری هم سیستم عامل جدیدی برای موبایل ها به وجود آوردند که Symbian نام گرفت. البته رقبای دیگری نیز مثل سیستم عامل Linux در این صنعت وجود دارند. در اصطلاح به موبایل هایی که از این سیستم عامل استفاده می کنند SmartPhone گفته میشود.

پیدایش و حیات Symbian :
شرکت نرم افزاری Symbian برای اولین بار در ماه ژوئن سال 1998 به صورت کاملا مخفی و خصوصی برای کار بر روی سیستم عاملی برای کار روی موبایل ها تاسیس شد. مقر اصلی این شرکت در انگلیس تاسیس شد اما هم اکنون دارای حدود 750 کارمند در کشورهای انگلیس ، ژاپن ، سوئد و آمریکاست که درکار تحقیق و برنامه نویسی برای گسترش سیستم عامل و نرم افزارهای آن هستند. تا اواخر سال 2003 هیجده موبایل از پنج شرکت معروف سونی، نوکیا، فوجیتسو، موتورولا و زیمنس با این سیستم عامل عرضه شد و علی رغم قیمت بالا مورد استقبال قرار گرفت و حدود 26 موبایل هم در برنامه این شرکتها و چند شرکت دیگر با این سیستم عامل در برنامه ساخت قرار گرفتند. هم اینک نیز 48 مورد از این موبایل ها به بازار عرضه شده و یا به زودی عرضه خواهد شد.

آمار فروش موبایل های Symbian تا پایان سال 2003 به 6.7 میلیون موبایل رسید و در سال 2004 نیز با رشد بی سابقه فروش مواجه شد به طوری که طبق آمار شرکت در سال 2004 فروش این نوع موبایل ها رشد 201 درصدی داشته است. به علت فروش بالای موبایل های Symbian هر روزه بر تعداد برنامه نویسان آن افزوده شده و نرم افزارهای فوق العاده ای برای این سیستم عامل طراحی میشود. تا اواخر تابستان سال 2004 تعداد این برنامه ها 3254 مورد گردیده است.

شرکت های به وجود آورنده :
چهارده شرکت اصلی و چند شرکت فرعی از به وجود آوردندگان این محصول بودند، بعضی از این شرکتها در زمینه نرم افزار و بعضی از آنها در زمینه سخت افزار به رشد این سیستم عامل و موبایل های آن کمک کرده اند.

از اصلی ترین شرکتها میتوان به Nokia ، Sony-Erricson ، LG ، Samsung ، Motorola ، Arima ، BenQ ، Fujitsu ، Lenovo ، Sanyo ، Sendo ، Mitsubishi Electronics و Siemense اشاره کرد.

تکنولوژی Symbian :

Symbian شبیه دیگر سیستم عامل های مدرن و امروزی که برای PC ها وجود دارند، به وجود آمده است. بنابراین دارای امکانات خوبی مثل Multitasking ، MultiThreading و همچنین مدیریت حافظه میباشد. در طراحی اولیه مبنای کار را بر روی این موضوع بنا نهاده اند که این سیستم عامل میبایست روی امکانات سخت افزاری بسیار کم ( مثل 4 مگابایت رم ) کارایی فوق العاده ای داشته باشد. به همین دلیل این سیستم عامل میتواند روی موبایل های امروزی فوق العاده سریع کار کرده و حداقل مشکل را داشته باشد. مبنای کار این سیستم عامل بر اساس event ها بنا نهاده شده است ( شبیه دیگر سیستم عامل های امروزی مثل ویندوز ) و سی پی یو طوری مورد استفاده قرار میگیرد که کمترین میزان بار روی موبایل قرار گیرد.

هم اکنون با اینکه نسخه جدید Symbian عرضه شده است اما نسخه قبلی این سیستم عامل روی موبایل ها قرار میگیرد و تا به حال نسخه های مختلفی از آن بدون اینکه به صورت کامل استفاده شوند به فراموشی سپرده شده اند. جالبترین مورد برای این سیستم عامل به وجود آمدن اولین کرم و ویروس موبایل روی این سیستم عامل در سال 2004 بود. این کرم که Cabir نام دارد میتواند با استفاده از تکنولوژی Bluetooth خود را به موبایل های دیگر منتقل کند.

زبانهای برنامه نویسی برای Symbian :
بدون شک زبان اصلی برنامه نویسی برای Symbian زبان ++C است اما زبانهای مختلفی برای برنامه نویسی در این سیستم عامل به وجود آمده اند. از جمله مهمترین زبانها می توان بهOPL ، Python ، Visual Basic ، Perl و Personal Java اشاره کرد. هر یک از این زبانها می توانند امکانات کامل برنامه نویسی در Symbian را فراهم نمایند. رشد زبانهای برنامه نویسی در این سیستم عامل بسیار سریع میباشد. به طوریکه نصف این زبانها همین امسال وارد این سیستم عامل شده اند و بدون شک این رشد با ورود زبانهای دیگر ادامه خواهد یافت. ابزارهای برنامه نویسی مختلفی از جمله ادیتورهای متنوع نیز برای کار با این زبانها به همراه شبیه سازهای موبایل ( برای تست برنامه روی PC قبل از نصب آن روی موبایل ) به بازار عرضه شده است.

رابط های کاربری :
هم اکنون دو رابط اصلی کاربری برای Symbian به وجود آمده است. اولین رابط که بیشترین استفاده را در موبایل ها دارد توسط نوکیا نوشته شده است. این رابط دارای نسخه های مختلفی است اما Series 60 نسخه اصلی این رابط است که بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. رابط کاربری دوم با نام UIQ به وجود آمده است که دارای امکانات بسیار خوبی است و رفته رفته در حال باز کردن جای خود در بین شرکت های تولید کننده موبایل است. هر دوی این رابط ها به صورت کاملا گرافیکی و شبیه به هم طراحی شده اند و کار با آنها بسیار راحت است.

بازی بر روی Symbian :
خوشبختانه سیستم عامل Symbian یکی از غنی ترین سیستم عامل ها برای بازی کردن است. به خصوص بعد از تولید N-gage اولین کنسول بازی موبایلی توسط نوکیا که بر اساس Symbian و رابط کاربری Series60 به وجود آمد، سیل بازیهای مختلف و حرفه ای به سوی این موبایل و در کنار آن این سیستم عامل سرازیر شد. حتی شرکت های مطرح بازی سازی هم اکنون به صورت حرفه ای روی این سیتم عامل و موبایل های دارای این سیستم عامل سرمایه گذاری می کنند.

شرکت نرم افزاری Symbian برای اولین بار در ماه ژوئن سال 1998 به صورت کاملا مخفی و خصوصی برای کار بر روی سیستم عاملی برای کار روی موبایل ها تاسیس شد. مقر اصلی این شرکت در انگلیس قرار دارد و هم اکنون حدود 750 کارمند در کشورهای انگلیس، ژاپن، سوئد و آمریکا دارد که درکار تحقیق و برنامه نویسی برای گسترش سیستم عامل و نرم افزارهای آن هستند.
تا اواخر سال 2003 هیجده موبایل از پنج شرکت معروف سونی، نوکیا، فوجیتسو، موتورولا و زیمنس با این سیستم عامل عرضه شد و علیرغم قیمت بالا، مورد استقبال قرار گرفت و حدود 26 موبایل هم در برنامه این شرکتها و چند شرکت دیگر با این سیستم عامل در برنامه ساخت قرار گرفت.
هم اینک نیز 48 مورد از این موبایل ها به بازار عرضه شده و یا به زودی عرضه خواهد شد. آمار فروش موبایل های Symbian تا پایان سال 2003 به 6.7 میلیون موبایل رسید و در سال 2004 نیز با رشد بی سابقه فروش مواجه شد به طوری که طبق آمار شرکت در سال 2004 فروش این نوع موبایل ها رشد 201 درصدی داشته است. بعلت فروش بالای موبایل های Symbian هر روزه بر تعداد برنامه نویسان آن افزوده شده و نرم افزارهای فوق العاده ای برای این سیستم عامل طراحی می شود. تا اواخر تابستان سال 2004 تعداد این برنامه ها 3254 مورد گردیده است.

تکنولوژی Symbian :
شبیه دیگر سیستم عامل های مدرن و امروزی که برای PC ها وجود دارند، به وجود آمده است. بنابراین دارای امکانات خوبی مثل Multitasking ، Multithreading و همچنین مدیریت حافظه است. در طراحی اولیه مبنای کار را بر روی این موضوع بنا نهاده اند که این سیستم عامل می بایست روی امکانات سخت افزاری بسیار کم ( مثل 4 مگابایت RAM ) کارایی فوق العاده ای داشته باشد . به همین دلیل این سیستم عامل می تواند روی موبایل های امروزی فوق العاده سریع کار کرده و حداقل مشکل را داشته باشد.
 مبنای کار این سیستم عامل بر اساس event ها بنا نهاده شده است (شبیه دیگر سیستم عامل های امروزی مثل ویندوز ) و سی پی یو طوری مورد استفاده قرار می گیرد که کمترین میزان بار روی موبایل قرار گیرد. هم اکنون با اینکه نسخه هشتم Symbian عرضه شده است اما نسخه 7 این سیستم عامل روی موبایل ها قرار می گیرد و تا به حال نسخه های مختلفی از آن بدون اینکه به صورت کامل استفاده شوند به فراموشی سپرده شده اند. جالبترین مورد برای این سیستم عامل به وجود آمدن اولین کرم و ویروس موبایل روی این سیستم عامل در سال 2004 بود . این کرم که Cabir نام دارد می تواند با استفاده از تکنولوژی Bluetooth خود را به موبایل های دیگر منتقل کند.

زبانهای برنامه نویسی برای Symbian :
بدون شک زبان اصلی برنامه نویسی برای Symbian زبان C++ است اما زبانهای مختلفی برای برنامه نویسی در این سیستم عامل به وجود آمده اند. از جمله مهمترین زبانها می توان به OPL ، Python ، Visual Basic ، Perl و Personal Java اشاره کرد. هر یک از این زبانها میتوانند امکانات کامل برنامه نویسی در Symbian را فراهم نمایند.
رشد زبانهای برنامه نویسی در این سیستم عامل بسیار سریع میباشد. به طوریکه نصف این زبانها همین چند سال اخیر وارد این سیستم عامل شده اند و بدون شک این رشد با ورود زبانهای دیگر ادامه خواهد یافت. ابزارهای برنامه نویسی مختلفی از جمله ادیتورهای متنوع نیز برای کار با این زبانها به همراه شبیه سازهای موبایل ( برای تست برنامه روی PC قبل از نصب آن روی موبایل ) به بازار عرضه شده است .